de redactie - VRT 24/10/2013 - Frederik Defossez
Bijen bijna uitgestorven
First Evidence for a Massive Extinction Event Affecting Bees Close to the K-T Boundary
Vandaag kunnen we nog altijd genieten van honing, maar voor hetzelfde geld hadden we die lekkernij misschien nooit gekend. Uit nieuw wetenschappelijk onderzoek blijkt immers dat een groot deel van de bijenpopulatie 65 miljoen jaar geleden is uitgestorven, samen met de dinosaurussen. Slechts enkele bijensoorten wisten te overleven.
De grote bijensterfte gebeurde in het Krijt, dat is het geologische tijdperk dat 145 miljoen jaar geleden begon en 66 miljoen jaar geleden eindigde. Volgens de onderzoekers van de Universiteit van Florida lag niet één gebeurtenis - zoals bijvoorbeeld een komeetinslag - aan de basis van de bijensterfte. Ze wijzen vooral in de richting van de klimaatveranderingen, waardoor het aantal nectar- en stuifmeelplanten drastisch afnam.
Door een analyse van het DNA van 230 soorten houtbijen en fossielen van primitieve bijensoorten in barnsteen op verschillende continenten konden de wetenschappers een tijdschaal koppelen aan de ontstaansgeschiedenis van de bijengenen. Tot 65 miljoen jaar geleden nam het aantal genen bij de bijen fors toe, maar later ontdekten ze een opmerkelijke stagnatie.
AP
Die stagnatie heeft er volgens hoofdonderzoekster Sandra Rehan toe geleid dat er gedurende een lange periode geen genetische diversificatie gebeurde. “En dat wijst erop dat er een massale uitstervingsgolf heeft plaatsgevonden”, zegt Rehan. “De tijd waarin de bijen verdwenen komt overeen met de periode dat de dinosaurussen van de aardbol verdwenen”, zegt collega-onderzoeker Mike Schwarz tegenover ABC News.
Na tien miljoen jaar ontstonden er weer een groot aantal nieuwe genen. De weinige bijensoorten die toch nog overbleven, zouden de niches ingepikt hebben van de soorten die waren verdwenen, vandaar de snelle evolutie.