UrbanBeeLab

This page is read only. You can view the source, but not change it. Ask your administrator if you think this is wrong.
\\

=====COLOR CODED BEEHIVE=====
Het onderzoeksproject 'The Color Coded Beehive' bouwt voort op mijn vorig werk rond het bestuderen van bijenkolonies in relatie tot de (stedelijke) milieuproblematiek, en het openstellen van de bevindingen en resultaten onder de vorm van audiovisuele installaties en reflectieve publicaties die willen aanzetten tot veranderingsgericht denken.

Over een langere periode (min. 2 maanden continu) worden warmtebeeld-opnames gemaakt van de opbouw van een bijennest. Temperatuur is een van de belangrijkste parameters bij de ontwikkeling van een bijenkolonie. Wanneer er jong broed aanwezig is moet de temperatuur in het nest -onafgezien van de omgevingstemperatuur- op een constante van 35°C gehouden worden. Dit vraagt heel wat energie en inzet van de bijen, en deze hebben  tal van mogelijkheden om de warmtehuishouding in het nest zo economisch mogelijk op peil te houden. Uiteraard hangt de parameter 'temperatuur' niet alleen af van het gedrag en inzet van de bijen, maar interageert deze met andere parameters uit de directe omgeving, binnen – en buiten het bijennest. Abiotische omgevingsfactoren zoals pollutie, GMO's, meststoffen en pesticides maar ook de factor biodiversiteit en de groenpercentages spelen een belangrijke rol voor het welzijn en de gezondheid van de kolonie. 
Wat Einstein zei in gedachten houdend: 'If the bee disappears from the surface of the earth, man would have no more than four years to live', kunnen we maar beter zorg dragen voor deze belangrijke bestuivers want ze vervullen een onmisbare schakel in ons ecosysteem.

{{:colorcodedbeehive:thermal1small.png|}}{{:colorcodedbeehive:thermal2small.png|}}
//Testen met warmtecamera - opnames in het broednest van de bijenkorf//
{{url>https://www.youtube.com/embed/iYr158rwLBI embed=true 320px,240px noborder}}
//Thermal society - video by Barrett Klein//

De warmte-opnames van het bijennest, zijn beelden die aanslaan, en, eens verwerkt in een audiovisuele installatie  zullen ze tot het collectieve geweten spreken.  Dit project behandelt prangende onderwerpen en toont de resultaten in artistieke beelden, die ervoor  moeten zorgen dat we blijven werken aan een gezond ecosysteem, of het nu de stad is of het platteland.

\\

=====the color coded beehive=====
Door langdurige waarnemingen in een observatie bijenkast met een warmte camera, en het registreren met state-of-the-art video en audio materiaal,  wil ik de evolutie van de bijenkolonie bij de opbouw van haar nest volgen aan de hand van haar eigen temperatuur. Hoe representeert de nesttemperatuur het gedrag van de kolonie en in welke mate is dit gerelateerd tot de gemeten stedelijke omgevingsfactoren?
Ik ben zeer geïnteresseerd in urbane ecosystemen, en ik probeer na te gaan hoe we de landschappen waarin we leven beter kunnen verstaan (en desgevallend verbeteren) door ze te beschrijven met en relateren aan informatie die buiten ons gezichtsveld ligt : de abiotische factoren. Ik wil deze 'onzichtbare' velden onderzoeken door de elementen te meten met sensors en de ontwikkeling en het gedrag van een bijenkolonie te toetsen aan deze verzamelde data.
Ik pretendeer geen wetenschappelijk onderzoek te doen, maar vertrek bewust vanuit mijn positie als kunstenaar die me de vrijheid geeft om experimentele observaties op te zetten die in een wetenschappelijke context niet mogelijk zouden zijn. Het doel is om op termijn de resultaten te verwerken tot een interessante audiovisuele installatie die het publiek meer bewust moet maken betreffende de milieuproblematiek.
Centraal in het (artistiek) onderzoek staat de observatie van een kolonie honingbijen. Vertrekkende van het bijen-observatorium wil ik zowel de nestcondities als de omgevingsfactoren bestuderen. Het bijen observatorium is een experimentele opzet, een platform vanwaar ik de omgeving kan onderzoeken en kan optekenen in data. 
Het observatorium zal bestaan uit een transparante ecologische bijenkast die ik wil opstellen in een middelgrote serre die ik reeds heb opgesteld boven op het dak van een parkeergarage in het centrum van Brussel ((http://wiki.opengreens.net/doku.php?id=urban-artfarm-2012 - http://wiki.opengreens.net/doku.php?id=urban-artfarm-2013)). 

{{:colorcodedbeehive:uaf-overview.jpg?500x191|}}
{{:colorcodedbeehive:uaf_topview.jpg?500x297|}}
//Daktuin in het centrum van Brussel waar het bijen observatorium zal opgesteld worden in de serre (overzicht en topshot).
Het centraal gelegen dak biedt een interessante uitvalsbasis voor de bijen is tevens een ideale locatie voor uitbouw van een open lucht laboratorium.//

Het observatorium is uitgerust met allerhande sensoren, zowel binnen in als buiten de bijenkast. De belangrijkste sensor is een warmte camera die de warmte evolutie zal meten in de bijenkolonie gedurende de volledige opbouw van het nieuwe bijennest, dit onafgebroken over 6 tot 8  weken tijd.
Temperatuur is een van de belangrijkste parameters in de ontwikkeling van een bijenkolonie. De ontwikkeling van bijenlarven en -poppen, maar ook de communicatie en alle andere functies binnen de kolonie worden erdoor beïnvloed. Met deze waarneming van lange duur wil ik nagaan hoe de warmtehuishouding binnen in de kolonie gelinkt is aan externe factoren, en wat we hieruit kunnen leren betreffende onze eigen habitat.
Met de resultaten zal later een audiovisuele installatie worden opgezet die de resultaten van het onderzoek op een artistieke en intrigerende manier publiek maakt. Op deze manier wil ik de precaire situatie van de bijenkolonies, en de rol die wij als mens hierin spelen, onder aandacht brengen. De installatie wil veranderingsgericht werken en aanzetten tot meer ecologisch bewustzijn. De beelden zullen ook een verrassende en beklijvende esthetische waarde hebben. 

{{:colorcodedbeehive:serre_hive.jpg?500x333|}}
//Foto-compositie zoals de experimentele bijenkast  zal staan in de serre op het dak. De kast is transparant voor observatie maar kan indien nodig verduisterd worden voor het comfort van de bijenkolonie. De ecologische bijenkast zal aangepast worden voor het integreren van de technologie: sensors, camer's en microfoons.//
\\

=====wat vooraf ging=====
Sinds 2010 werk ik als individuele kunstenaar met bijenkolonies. Mijn interesse gaat vooral uit naar werken met bijen in de stad, en ik gebruik de resultaten om discussies aan te gaan rond biodiversiteit en duurzaam leven en om het publiek op een interessante wijze te confronteren met andere manieren van omgaan met de stad.
Binnen deze ecologische onderzoekslijn organiseer ik voor Okno vzw publieke momenten onder de noemer OpenGreens.  Op regelmatige basis breng ik kunstenaars, ingenieurs, designers, imkers en wetenschappers bij mekaar voor het uitwisselen van kennis. Tot nog toe werden er met beperkte middelen en veel creativiteit enkele interessante monitoring setups opgezet, die de basis boden voor ecologisch geïnspireerde kunst waarin organische, digitale, electronische, mensenlijke en dierlijke processen mekaar overlappen.
De vertaalslag van de resultaten van deze waarnemingen naar een groter publiek komt echter via de kunst. Kunst spreekt aan, en kan door sterke beelden en verhalen gemakkelijker een moeilijk verhaal overbrengen en mensen tot actie aanzetten. En dat is wat ik als kunstenaar wil doen. Mijn interesse gaat uit naar de wisselspanning tussen verschillende vormen van leven en technologie.

Het project 'the Transparent Beehive' ((http://annemariemaes.net/projects/the-transparent-beehive-laboratory/ - http://annemariemaes.net/works/bee-laboratory-works/)) is een artistieke vertaling van de informatie die ik verzamelde tijdens de Bee Monitoring workshops, waar voornamelijk op techniek en netwerkconnecties gewerkt werd. De Transparent Beehive is geïnspireerd op de leaf beehive waarmee de entomologist Francis Huber rond 1800  baanbrekend onderzoek rond bijenkolonies verrichtte. Ik heb de Transparent Beehive zo ontworpen dat alle acties in het bijennest van dichtbij te volgen zijn. De basis van de bijenkast is gebouwd volgens de principes van de OpenStructures ((http://openstructures.net - open source design format)), het houten platform kreeg in de fablab de OpenStructures grid ingelaserd.
De ramen van de bijenkast staan vertikaal (normaal gezien is dit horizontaal) en ze zijn gemonteerd op Igus-sliders voor een vlot openschuiven. Dat refereert naar de werking van moderne archiefkasten, en is hier een metafoor voor het opslaan en bewaren van (milieu)informatie die achteraf te raadplegen is. 

{{:colorcodedbeehive:hive01-small.jpg?248x372|}}{{:colorcodedbeehive:hive02-small.jpg?248x372|}}
//the Transparent Beehive, zoals opgesteld in 2012 in de Drying Room bij Okno – TIK festival en Open House festival, Brussel (mei 2012). Ongeveer 300 mensen bezochten de installatie ter plaatse tijdens het hoogtepunt van het bijenseizoen (mei, juni, juli)//

De Transparent Beehive werd tentoongesteld in okno's Drying Room tijdens het slotfestival van het europees project 'Time Inventors' Kabinet' (2012). Ook tijdens het Open House festival (2012), een collectieve productie van alle Brusselse werkplaatsen, oogstte het werk veel reacties. Op de introductie dagen voor Art & ICT (2012 - georganiseerd door het Directoraat Generaal ICT van de EU) kaapte de installatie de interesse van kunstenaars en wetenschappers weg. Vandaag de dag is het werk te zien in de tentoonstelling 'Scientific Inquiries' in de Koç Universiteit in Istanbul (tot eind december 2013).
Het werken met bijen is tevens gerelateerd tot het Urban Corridors project ((http://annemariemaes.net/projects/the-urban-corridors-project/)),  een onderzoek naar een netwerk van habitats die door de foraging fields van de bijen met mekaar verbonden zijn en die een groene corridor trekken door de stad. Hier intrigeert voornamelijk de kanaalzone voor verder onderzoek. 
De methodes die gebruikt worden in voorliggend onderzoek in de Urban ArtFarm (de rooftop garden en serre) kunnen later worden uitgebreid naar een reeks andere bijen-habitats langsheen het kanaal (van Thurn & Taxis tot richting Halle). Er kan onderzocht worden hoe elk platform presteert als een operator in het stedelijke algoritme dat gevoed wordt met informatie uit de remote sensors van de verschillende habitats van de corridor.
\\

=====Concept : bijen als experimenteel subject - warmte als experimentele parameter=====
Het project werkt rond embedded ecology : het onderzoekt op een artistieke manier de interactie tussen honingbijen en het stedelijke ecosysteem. Het is opmerkelijk hoe een bijenpopulatie evolueert in overeenstemming met de menselijke activiteiten die we ontwikkelen om hen heen : o.a. tuinieren en stadslandbouw. De productie van honing is gerelateerd aan de bloemen die we groeien, de bomen die we planten, het afval en de vervuiling die we produceren. Bijen zijn zeer gevoelig voor de verschillende biotopen die wij (human and non-human animals) delen . Daarom willen we op een dieper niveau de diversiteit van onze habitat onderzoeken. Als biomarkers  kunnen de bijen ons waardevolle informatie geven over de leefomstandigheden in onze voortdurende veranderende  stedelijke landschappen.
De basis van het onderzoek is een ecologische bijenkast (waarschijnlijk wordt dit een Warré kast) die wordt opgesteld in een serre op een daktuin in Brussel Centrum. De serre biedt de bescherming die nodig is voor het technisch materiaal, de electriciteitstoevoer, de computers, camera's en sensoren. Via een buis van de kast naar het raam wordt de bijenkast verbonden met de buitenwereld.
Voorts wil ik  een technologisch basis ontwerpen die wordt opgezet als een biologisch-sociaal waarnemingsplatform. Ik maak hiervoor geen scheiding meer tussen laboratorium en maatschappij, tussen natuur en cultuur. Dit sociaal ecologisch  onderzoek moet leiden tot een nieuwe benadering van ons stedelijke ecosysteem. Een benadering waarin hedendaagse kunst, natuur, wetenschap en milieuethiek met mekaar interageren.
Ik wil een DIY-concept met wetenschappelijke achtergrond construeren dat uitgerust is met instrumenten en sensoren die in detail het gereguleerde micro-klimaat in een bijennest kunnen meten en die de nest-architectuur kunnen duidelijk maken. Sociale insecten, waaronder de honingbijen, kunnen zelf hun micro-omgeving creëren en reguleren door hun samenwerkingsactiviteiten. Honingbijen hebben de volledige controle over hun zelfgemaakte omgeving, te beginnen met de synthese van was en het verwarmen van broed tot en met het regelen van het microklimaat in het nest op gebied van temperatuur, vochtigheid en Co2.
De technische setup bestaat uit volgende elementen: 
Video: een warmtecamera of thermografische camera die ontworpen is voor wetenschappelijke R&D en  een webcam (hiRes) die beiden hetzelfde kader filmen gedurende de 2 maanden van de nestopbouw, vanaf de lege kast tot inbrengenvan de zwerm tot volledige uitbouw van het nest.
De FLIR warmtecamera is een hoog technologisch precisieinstrument, en bijgevolg niet goedkoop in huur. Er wordt samengewerkt met de firma Rato Electronica, de Belgische distributeur van de FLIR warmte camer's.
Audio: piezo contact microfoons binnen en buiten de kast, electret microfoons binnen en buiten de kast.
Video wordt opgenomen aan 24 fps en audio wordt ook doorlopend opgenomen. Er wordt een speciale computer voorzien die gelinkt is aan de camera en microfoons, voor het wegschrijven van de data. De beelden en de klank krijgt een timestamp mee.

{{:colorcodedbeehive:webcam24hours.png?300x170|}}{{:colorcodedbeehive:webcam365days.png?300x170|}}
//Voorbereidende testen. Links: webcam 24 hours (reële duurtijd: 5u 57 minuten): gedurende één etmaal een registratie van de haalbijen die heen en weer gaan tussen het nest en de foraging velden in de stad
volledige video op:// http://annemariemaes.net/works/bee-laboratory-works/bees-webcam-24hours-trail/
//Rechts: uittreksel : bees – webcam 365 days.
Voor de volledige video (3 delen) ga naar:// http://pandora.okno.be/HZ/info

De audio en video wordt direct verbonden (via een tijdscode) aan de data van de verschillende sensoren: temperatuur, vochtigheid, Co2 (binnen) en temperatuur, vochtigheid en pollutie/fijn stof (buiten).
Uit vorige opstellingen (de Transparent Beehive en de Groene Bee Monitoring setup) heb ik al ervaring met dit soort van constructies. Het vergt een uitgekiend werkplan en constante controle om uitvallen van computerboards en/of servers te vermijden. In vorige opstellingen werkte ik met arduino's en Raspberry Pi's (waar direct een webcam kan aangehangen worden) verbonden met een custom-made computer waarop de beelden en andere data werden opgeslagen en die verbonden was naar het internet voor interne realtime streaming en constante controle.
Uiteraard zal de verfijnde apparatuur van een warmte camera de zaak iets ingewikkelder maken. Het is ook uiterst belangrijk dat het systeem sluitend werkt zodat er geen gaten in de opnames komen. De uitdaging is dus om alle data goed op te slaan.  Ik wil immers voor de uiteindelijke presentatie een vloeiend (licht versneld) beeld zodat de opbouw van het nest in enkele uren in timelapse wordt weergegeven. De sensordata zullen in realtime online kunnen opgevraagd worden via de website van http://opensensordata.net.
Met de audio wil ik verder gaan dan enkel het gekende buzzzen van de bees. Ik wil werken met contactmicrofoons die in de wasraat zullen ingewerkt worden, en met die opnames kan ik het communicatiegedrag -via de trillingen op de wasraat- sonifiëren, gemengd met opnames met electret microfoons die ruimtelijk aangebracht zijn doorheen de beehive. Ook aan gedragingen als zelforganisatie en besluitvorming bij zwermgedrag worden specifieke klanken toegeschreven. Met een beetje geluk en als de kolonie genoeg op sterkte is, kan ik misschien ook dat registreren.
Voor het gedragsonderzoek zal er gewerkt worden op patroonherkenning via de analyse van de videobeelden. In 2015 zal dan gewerkt worden aan een artistiek vertaling van het beeld- en klankmateriaal zonder aan de exactheid van de opnames te raken.
Het is nodig om van bij aanvang een esthetisch verantwoord beeld te maken en op een  creatieve manier de relatie van het object tot zijn omgeving weer te geven. Het eindresultaat wil ik verwerken in een audiovisuele installatie, die gepresenteerd zal worden op festivals, musea en in galerijen.

{{:colorcodedbeehive:trail2.png?300x170|}}{{:colorcodedbeehive:trail.png?300x170|}}
//Voorbeeld van reeds gerealiseerde timelapse in de bijenkast – visualisatie van de parameter TIJD. 
volledige video:// http://annemariemaes.net/works/bee-laboratory-works/bees-webcam-24hours-trail/
\\

=====medewerkers=====
Voor de technische realisatie zal ik samenwerken met volgende medewerkers:
  * Jonathan Minchin, voor de bouw van de transparante opensource Warré beehive. We werken al een jaar lang samen aan ontwerpen van ecologische Warré-hives, die we uittesten op het domein van Valldaura Self Sufficient labs((http://valldaura.net)) (Barcelona) en in Brussel bij okno. De nieuwe op maat gemaakte observatie beehive zal gerealiseerd worden in het Fab Lab Barcelona, dat deel is van het Institute voor Advanced Architecture van Catalonië.
  * Vincent Malstaf, voor het inbouwen en spatialiseren van de microfoons en sensoren  in – en buiten de bijenkast. Expert-raadgever : Johan VanderMaele, specialist in geluidsopnames. Vincent en ik werkten ook samen aan de Transparent Beehive.
  * Bob Motté, specialist in medische beeldvorming (UZ VUB), voor de opnames met de thermische camera.
  * Balthazar de Tonnac, voor de netwerk verbindingen en realtime streaming. We werkten samen aan verscheidene andere monitor-opstellingen. De data van de sensoren zullen in realtime gepubliceerd worden op de website opensource((http://opensourcedata.net – Peter Hanappe, Sony CSL - Research Lab Paris)) data, en voor iedereen toegankelijk zijn.
\\

=====werkplan:  april 2014 tot april 2015=====
**jan/feb/maart**
  * onderzoek naar het best mogelijke model van een bijenkorf voor de warmte waarneming. Waarschijnlijk wordt dit een Warré bijenkast, een model dat gereputeerd is voor een goede warmtehuishouding omdat het gebouwd is naar de natuurlijke noden van de bijenkolonie ipv. naar het gemak van de imker.
  * Schetsen van de beehive in Blender 3D en Sketch-up. Digitale simulaties.
  * onderzoek naar materiaal dat toelaat gedurende 8 weken continu te filmen. De camera moet in een verankerde positie kunnen staan terwijl er toch met de bijen gewerkt kan worden indien nodig.
  * onderzoek naar de technologie (sensoren, microfoons, camera's)

**april**
  * realisatie van de transparantie bijenkast met de productiefaciliteiten van de FabLab Barcelona
  * overeenkomst met de firma rata-electronics/warmtebeeldcameras.be (FLIR T-600 series HiRes camera)
  * opstellen van de bijenkorf op de definitieve plaats in Brussel en aankleden met alle technologie
  * sensordata testen op opensourcesensordata.net
  * netwerkverbindingen

**mei/juni**
  * inbrengen van een zwerm bijen in de kast (dit is het hoogtepunt van het bijenseizoen)
  * start continue opnames, 8 weken. Er wordt zowel in infrarood thermisch als met een gewone camera gefilmd. De volledige operatie, van zwerm tot uitgebouwd nest, wordt opgenomen aan 24 fps.
  * klankopnames
  * sensor registratie
  * de ganse operatie zal uitgebreid gedocumenteerd worden

**juli**
  * evaluatie

**augustus/september**
  * eventueel tweede reeks opnames die de afbouw van het nest naar de winter toe documenteert

**oktober/november/december**
  * evaluatie en analyse van de beelden
  * schetsen en voorbereiding voor verwerking tot artistieke installatie

**informatie over infrarood camera's**
http://www.fluke.com/fluke/nlnl/Thermal-Imaging/Ti25.htm?PID=56723  ± 450€/maand verhuur
http://www.flir.com/BE/
http://www.flir.com/cs/emea/en/view/?id=41702
http://www.flir.com/cs/emea/en/view/?id=41695
http://losaltoshoneybees.wordpress.com/2011/11/11/thermal-images-of-bee-hives-during-winter/
=> fluke thermal camera
http://broadenyourimpact.org/esa-2013/speakers/barrett-anthony-klein/
=> cultural entomology, animal behaviour, aesthetics in biology, “sleep maps” of honey bee colonies using thermal imagery
http://www.biozentrum.uni-wuerzburg.de/fileadmin/REPORT/ZOO2/zoo2004.htm
=> biocentrum wurzburg / tautz / heat regulation
http://www.youtube.com/watch?v=iYr158rwLBI&list=HL1343069358&feature=mh_lolz
=> infrared video wurzberg
http://www.pupating.org/science.php
http://warmtebeeldcamera.be/  => FLIR cameras
FLIR info: camera's werken niet achter glas, wel achter plexiglas.
Goedkoopste camera = ± 4000€ + btw (huur = 800€/maand)
Dit is een kleine research camera, op statief, lens 25°, resolutie 240x180.
Een camera met hogere resolutie (640x480), bvb. de A615 of A35, is minstens 2000€ voor 6 weken (6 weken = opbouw nest na zwerm). Deze camera heeft verwisselbare lenzen. Researchcamera die gebruikt wordt voor demo's en unif's.
koen.jacobs@flir.be - Tom Dries, R&D distributeur, Rato Elektronica	
Gunther Willems - Product Sales Manager North - Coservices (GPAllied)
T: +32(0) 16/40.01.36 - M: +32(0) 473/83.81.18 gunther.willems@coservices.be
\\


=====bio=====
AnneMarie Maes (1955, Brussel) behaalde een master in de Schone Kunsten aan de Sint Lukas academie in Brussel, een master Cultuur Studies aan de Universiteit van Brussel (VUB) en een specialisatie in anthropologische documentaire film bij de organisatie Sound Image Culture.
Ze heeft een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van de multimedia kunstscène in Brussel. Ze was onder meer één van de oprichters van Pix and Motion (1986) - een  experimentele animatiefilm en kortfilm productiehuis; lag aan de basis van Looking Glass, een artist-run kunstruimte in het centrum van Brussel (1997-2003) en richtte mee OKNO op: een internationaal kunstenaars collectief dat zowel nationaal als internationaal genetwerkt is en dat een werkruimte biedt aan kunstenaars, wetenschappers, ecologen, technologen en theoretici,  en waar tijdens workshops en publieke events kennis opgebouwd en gedeeld wordt.
In haar artistiek werk komen verschillende onderzoeks- en interesselijnen samen. Een richting focust op multi-media installaties. Zo is er bvb. De installatie No2pho (from Noise to Voice, 2006-2008) waarin het publiek zelf een soundscape met dialogen samenstelt door te bewegen doorheen geluidsbronnen met literaire teksten.
Dan is er ook de sociaal-anthropologische invalshoek. Voorbeelden zijn het People Database Project (1998-2002) dat samen met het publiek een collectieve narratieve lijn opbouwde vertrekkende van found footage fotoos. Of het Politics of Change Project (2007-2010) dat het grassroots activisme van een vrouwengroep in India documenteerde.
Sinds een paar jaar werk ze voornamelijk rond ecologische kwesties, zoals in het Urban Corridors project (2009-heden) en het Bee Laboratory project (2009-heden) waarbinnen openlucht onderzoekslaboratoria worden opgezet die de ecologische parameters van het stedelijke ecosysteem onderzoeken en artistiek vertalen.
 AnneMarie Maes stelt tentoon in nationale en internationale context. Haar werk werd geprogrammeerd o.a.  in de Vooruit (Gent), Stuk (Leuven), Okno (Brussel, TIK – Open House), Kaaitheater (Brussel) maar ook in  Oostenrijk (Graz),  Croatia (Zagreb), Finland (Pixelache, Helsinki), Frankrijk (Mal au Pixel, Parijs), Duitsland (Transmediale, Berlijn - Documenta, Kassel), Spanje (Barcelona, IAAC), Zweden (Umea, ETC), US (New York, Matrix Art Project), Syria (Damascus), India (Mumbai, Delhi) Turkije (Istanbul) and Brazil (Sao Paulo).

Voor 2014 staan er 2 grote project presentaties op stapel: Installatie Bee Laboratory in Riga Culturele Hoofdstad (org. RIXC, int. tentoonstelling FIELDS,  mei-augustus); en in juli 2014 deelname aan de International FabLab Conferentie in Barcelona, met een overzichtstentoonstelling rond de Bee Laboratory.

**info en documentatie**
http://annemariemaes.net
http://opengreens.net/
http://wiki.opengreens.net